Nowy Zamek - Pałac Habsburgów
Nowy Zamek w Żywcu – klasycystyczny pałac zaprojektowany z polecenia arcyksięcia Albrechta przez Karola Pietschkę, był kilkakrotnie przebudowywany. W latach 1893–1895 powstało nowe skrzydło pokryte szklanym dachem, w którym urządzono sypialnie i pokoje gościnne. Kolejnej rozbudowy dokonano, gdy dobra żywieckie przejął po zmarłym wuju Karol Stefan. Wtedy to dobudowano pawilon na przedłużenie skrzydła południowego, w którym na piętrze mieściła się sala balowa, o wymiarach 10,5x18,0 m, tzw. lustrzana, ponieważ była wypełniona taflami lustrzanymi. Ostatniej rozbudowy dokonano w 1911, dobudowując trzyosiowy ryzalit z dwoma bocznymi balkonami, zwieńczony klasycznym tympanonem z herbem Habsburgów.
Urządzenie wnętrz powierzono artystom krakowskim: Tadeuszowi Stryjeńskiemu i Franciszkowi Mączyńskiemu. Arcyksiążę Karol Stefan był miłośnikiem sztuki, za jego sprawą powstał na zamku zbiór obrazów malarzy polskich i europejskich. Pracował dla niego m.in. Wojciech Kossak. Słynna była też kolekcja sreber o wadze około 500 kg zgromadzona na zamku, wywieziona w czasie wojny przez Niemców.
Po wojnie w pałacu została założona szkoła działająca w nim do dziś - Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych, technikum zajmujące czołowe miejsce wśród szkół średnich Powiatu Żywieckiego.
W latach 90. XX w. do zamku powróciła córka arcyksięcia Karola Olbrachta, księżna Maria Krystyna Altenburg, dla której urządzono mieszkanie w jednym ze skrzydeł dawnej rezydencji.
Pałac 25 lutego 1987 został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A-486.
DODATKOWE INFORMACJE
Nowy Zamek w Żywcu – czyli klasycystyczny pałac z XIX wieku zaprojektowany z polecenia arcyksięcia Albrechta przez Karola Pietschkę, był kilkakrotnie przebudowywany.
Został wybudowany przez Habsburgów na miejscu dawnych oficyn zamku Wielopolskich, z których zachował się obecnie tylko jeden, obecnie siedziba Miłośników Ziemi Żywieckiej.
Super nowoczesnym rozwiązaniem jak na tamte czasy było pokrycie jednego ze skrzydeł zamku szklanym dachem pod którym urządzono sypialnie i pokoje gościnne. Zamek posiadał salę bilardową i kręgielnie, salę biblioteczną, salę jadalną i nowy holl.
W późniejszym czasie dobudowano pawilon w którym na piętrze mieściła się sala balowa, o wymiarach 10,5x18,0 m, tzw. lustrzana, ponieważ była wypełniona taflami lustrzanymi. Sala odznacza się doskonałą akustyką. Ostatniej rozbudowy dokonano w 1911, i była dziełem wiedeńskiego architekta Leopolda Simony. Stworzył on monumentalną klasycystyczną elewację z dwoma bocznymi balkonami zwieńczoną klasycyzującym tympanonem z herbem Habsburgów.
Urządzenie wnętrz powierzono artystom krakowskim: Tadeuszowi Stryjeńskiemu i Franciszkowi Mączyńskiemu.
Kominki do pałacu sprowadzono z Włoch, urządzenia łazienek z Anglii, a meble z krajów austriackich.
Arcyksiążę Karol Stefan kontynuator budowy zamku, po arcyksięciu Albrechcie był miłośnikiem sztuki, za jego sprawą powstał na zamku zbiór obrazów malarzy polskich i europejskich. Pracował dla niego m.in. Wojciech Kossak. Słynna była też kolekcja sreber o wadze około 500 kg zgromadzona na zamku, wywieziona w czasie wojny przez Niemców. W latach 90. XX w. do zamku powróciła córka arcyksięcia Karola Olbrachta, księżna Maria Krystyna Habsburg, dla której urządzono mieszkanie w jednym ze skrzydeł dawnej rezydencji.
W 1905 roku stanęła piękna kaplica. Z inicjatywy Karola Stefana w 1906r. dobudowano do kaplicy kopułę z blachy miedzianej. W kaplicy, którą zniszczyli Niemcy w 1940r. znajdowały się piękne witraże.
2 razy zamek Habsburgów urządzał przyjęcia weselne.
Jeden ślub szczególnie utkwił Żywczakom w pamięci. Było to wtedy, kiedy arcyksiężniczka Mechtylda poślubiła księcia Olgierda Czartoryskiego. Orszak weselny prezentował się nadzwyczaj okazale. Pan młody i arystokraci wystąpili w strojach polskich. Ślubu udzielił książę biskup Sapieha.
Po upaństwowieniu dóbr arcyksiążęcych w 1945 roku pałac stał się siedzibą Zespołu Szkół Drzewnych i Leśnych.
25 stycznia 1992 roku Żywiec gościł przedstawicieli rodu Habsburgów - księcia Karola Stefana z córką Krystyną, zamieszkałego w Szwecji i jego przyrodniego brata Kazimierza Badeniego (ojca Joachima z Klasztoru Dominikanów w Krakowie).
Decyzją władz samorządowych miasta i powiatu córka Karola Olbrachta - Maria Krystyna Habsburg otrzymała w pałacu mieszkanie, do którego wprowadziła się na stałe wiosną 2003 roku.
Są plany utworzenia w miejscu szkoły Europejskiego Centrum Szkoleń i hotelu dla Vipów. Budzi to wielkie kontrowersje wśród szkolnej społeczności.
Zegar słoneczny na zamku Habsburgów
Zegar słoneczny zajmuje miejsce jednego z okien południowej strony starego pałacu Habsburgów w Żywcu. Widoczny jest od strony parku, dlatego też w większej części pozostaje zacieniony. Widoczne na malowidle herby to herb miasta Żywiec oraz herby Galicji i Lodomerii.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
