Wycieczka do Żywca - stolicy zbójnictwa karpackiego
Oferta przewodnicka:
Całodniowa wycieczka ze mną może zawierać następujące elementy (do wyboru):
• zwiedzanie miasta (kościoła Narodzenia NMP, kościoła Trzech Krzyży, rynku, ratusza, dzwonnicy, starego i nowego zamku, budynku Siejby, dworku Kępińskich, budynku Towarzystwa Miłośników Ziemi Żywieckiej, parku żywieckiego, parku miniatur, minii zoo, amfiteatru, wzgórza Grojec),
• zwiedzanie miejsc związanych z beskidzkimi zbójnikami (możliwość zakupienia zbójnickich gadżetów),
• rejs stateczkiem spacerowym po jeziorze Żywieckim,
• biesiada w karczmie góralskiej,
• czas wolny na zakupy,
• możliwość zwiedzania Muzeum Browaru Żywieckiego.
SPECYFIKACJA ZWIEDZANYCH OBIEKTÓW
ŻYWIEC
Żywiec to urocze miasto leżące pomiędzy Beskidem Małym, a Beskidem Żywieckim. Słynie z wyśmienitego piwa (browar leży w południowej części miasta), ale również z pięknych zabytków i żywo kultywowanej tradycji. Każdego roku latem odbywają się tu Dni Kultury Beskidzkiej - ciekawa folkowa impreza plenerowa. Najcenniejsze zabytki skupiły się w pobliżu Rynku - wspaniała katedra Narodzenia NMP oraz zabytkowy Park kryjący Stary Zamek i Pałac - należące do rodu Habsburgów. Z centrum miasta prowadzą liczne szlaki turystyczne na szczyty Beskidu Żywieckiego, a dodatkowymi atrakcjami są: świetnie zagospodarowane Jezioro Żywieckie oraz Góra Żar - znane w Polsce - centrum szybownictwa i paralotniarstwa.
STARY ZAMEK
Stary Zamek w Żywcu swymi początkami sięga połowy XIV w., wzniesiony z kamienia łamanego, potynkowany. Od pn. - wsch. łączy się z nim czworoboczna wieża zwieńczona pseudogotyckimi krenelażami. Nie tylko ze względu na swój wiek, ale również ze względu na ciekawą historię powiązaną ściśle z wydarzeniami dziejowymi o wymiarze europejskim, zasługuje on na miano światowego dziedzictwa kulturowego. Początki jego powstania okryte są tajemnicą. Pierwszymi, potwierdzonymi w dokumentach właścicielami miasta i zamku, byli Komorowscy herbu Korczak, którzy dzięki swym kontaktom i podróżom włączyli zamek żywiecki w nurt renesansowej sztuki europejskiej. Z ich to inicjatywy - w ramach przebudowy zamku gotyckiego w renesansowy - powstał piękny arkadowy dziedziniec zachowany w swym pierwotnym układzie do dnia dzisiejszego. Wnętrza, które niegdyś urządzone były z przepychem, w zasadzie pozbawione są pierwotnego wystroju, jedynie część sal II-go piętra zachowała polichromię z początku XVIII wieku oraz ślady malowideł renesansowych. Stosunkowo najmniejszym zmianom uległ dziedziniec otoczony z czterech stron trzypiętrowymi galeriami arkadowymi. Arkady, na parterze o kolumnach toskańskich, na pierwszym piętrze o kolumnach jońskich, a na drugim piętrze o słupach żeliwnych zastosowanych w XIX wieku w miejsce pierwotnych drewnianych W zamku zachowało się kilka portali od gotyckich po barokowe, w tym jeden z datą 1571 r. i łacińskim napisem.
NOWY ZAMEK
Nowy Zamek w Żywcu – czyli klasycystyczny pałac z XIX wieku zaprojektowany z polecenia arcyksięcia Albrechta przez Karola Pietschkę, był kilkakrotnie przebudowywany. Został wybudowany przez Habsburgów na miejscu dawnych oficyn zamku Wielopolskich, z których zachował się obecnie tylko jeden, obecnie siedziba Miłośników Ziemi Żywieckiej. Super nowoczesnym rozwiązaniem jak na tamte czasy było pokrycie jednego ze skrzydeł zamku szklanym dachem pod którym urządzono sypialnie i pokoje gościnne. Zamek posiadał salę bilardową i kręgielnie, salę biblioteczną, salę jadalną i nowy holl. W późniejszym czasie dobudowano pawilon w którym na piętrze mieściła się sala balowa, o wymiarach 10,5x18,0 m, tzw. lustrzana, ponieważ była wypełniona taflami lustrzanymi. Sala odznacza się doskonałą akustyką. Ostatniej rozbudowy dokonano w 1911, i była dziełem wiedeńskiego architekta Leopolda Simony. Stworzył on monumentalną klasycystyczną elewację z dwoma bocznymi balkonami zwieńczoną klasycyzującym tympanonem z herbem Habsburgów. Urządzenie wnętrz powierzono artystom krakowskim: Tadeuszowi Stryjeńskiemu i Franciszkowi Mączyńskiemu. Arcyksiążę Karol Stefan kontynuator budowy zamku, po arcyksięciu Albrechcie był miłośnikiem sztuki, za jego sprawą powstał na zamku zbiór obrazów malarzy polskich i europejskich. Pracował dla niego m.in. Wojciech Kossak. Słynna była też kolekcja sreber o wadze około 500 kg zgromadzona na zamku, wywieziona w czasie wojny przez Niemców. W latach 90. XX w. do zamku powróciła córka arcyksięcia Karola Olbrachta, księżna Maria Krystyna Habsburg, dla której urządzono mieszkanie w jednym ze skrzydeł dawnej rezydencji. W 1905 roku stanęła piękna kaplica. Z inicjatywy Karola Stefana w 1906r. dobudowano do kaplicy kopułę z blachy miedzianej. W kaplicy, którą zniszczyli Niemcy w 1940r. znajdowały się piękne witraże. 2 razy zamek Habsburgów urządzał przyjęcia weselne. Jeden ślub szczególnie utkwił Żywczakom w pamięci. Było to wtedy, kiedy arcyksiężniczka Mechtylda poślubiła księcia Olgierda Czartoryskiego. Oorszak weselny prezentował się nadzwyczaj okazale. Pan młody i arystokraci wystąpili w strojach polskich. Ślubu udzielił książę biskup Sapieha. Obecnie w pałacu Habsburgów znajduje się Zespół Szkół leśnych i Ochrony Środowiska (tzw. kornik), ale ma się to zmienić, ponieważ są plany utworzenia w tym miejscu Europejskiego Centrum Szkoleń i hotelu szkoleniowo – konferencyjnego. PARK Zamek żywiecki otoczony jest zabytkowym, 26 hektarowym parkiem, którego początki sięgają XVII wieku. Park, pierwotnie założony w stylu włoskim, wyraźnie składał się z dwóch zespołów, jeden złożony z kwater i drugi z regularnie posadzonym drzewostanem . Przez pierwszy zespół przebiega kanał, który powstał w drugiej połowie XVIII w., z tego też okresu pochodzi altana zbudowana w formie domku chińskiego z uwidocznionym ponad dachem herbem Wielopolskich - Starykoń. W pierwszej połowie XIX w. park o układzie geometrycznym przekomponowany został na angielski park krajobrazowy, wtedy to wspomniany domek chiński znalazł się na wyspie. Autorką ostatnich przemian kompozycyjnych parku prowadzonych w latach trzydziestych XX wieku była angielka Brenda Colvin, bezpośrednie prace ogrodnicze prowadzone były przez pochodzącą również z Anglii Kit Beckh.
KOŚCIÓŁ KATEDRALNY NARODZENIA NMP
Kościół Katedralny Narodzenia NMP zbudowano w I połowie XV wieku. W latach 1515 - 1542 został znacznie rozbudowany poprzez podwyższenie murów i prezbiterium. Końcem XVI wieku ponownie go powiększono poprzez przedłużenie nawy i wzniesienie wieży wg projektu architekta sprowadzonego z Orawy, Jana Ricciego. Po poważnym zniszczeniu przez pożar w 1711 roku został odnowiony w stylu barokowym przez ówczesnych właścicieli Żywiecczyzny, Wielopolskich. W wystroju kościoła na szczególną uwagę zasługują: drewniana późnogotycka płaskorzeźba Zaśnięcie Matki Boskiej ( z ok. 1500 roku ), gotyckie rzeźby Chrystusa Ukrzyżowanego oraz drewniany ołtarz główny o dwóch kręconych kolumnach z posągami świętych po bokach mensy, z rzeźbioną grupą św. Trójcy i posągiem Matki Boskiej Niepokalanie poczętej(wykonany w 1724 roku przez snycerza Macieja Weissmanna z Frydka). Od 1992 kościół pełni funkcję konkatedry diecezji Bielsko-Żywieckiej.
KOŚCIÓŁ P.W. ŚWIĘTEGO KRZYŻA
Wzniesiony został w końcu XIV wieku w stylu gotyckim. Dawna nawa została usunięta w roku 1679 i zastąpiona obecną znacznie obszerniejszą. W 1690 roku powiększono prezbiterium przez dobudowanie kolistej apsydy. W XVIII wieku kościół przebudowano w stylu barokowym, a w 1910 roku została dobudowana wieża. Z dawnego wyposażenia zachowało się wiele cennych przykładów sztuki gotyckiej, m.in. Zdjęcie z Krzyża, św. Anna Samotrzecia i niedawno odkryty pod przemalówkami piękny przykład gotyckiego malarstwa - Madonna tronująca tzw. z poziomkami . Obecnie te cenne dzieła można obejrzeć w Muzeum Miejskim.
RYNEK
Miasteczko Żywiec położone u zbiegu rzek Soły i Koszarawy, na rozgałęzieniu dróg prowadzących do Krakowa, na Śląsk i na Węgry otrzymało w czasie lokacji plan regularny, z dużym rynkiem czworobocznym. Z jego naroży wzorem średniowiecznych miast wychodziły po dwie ulice. Rynek był dogodnym miejscem dla targów i jarmarków. Żywiec posiadał ważne dla handlu bydłem targi odbywające się cztery razy w roku! Miasto słynęło z wielkich jarmarków. W sercu miasta, na rynku, dwanaście razy w roku odbywały się niegdyś huczne jarmarki, min.: na Święta Bożego Narodzenia, Wielkanoc, Św. Marcina, Św. Macieja... Handlarze ściągali na tę okazję tłumnie z okolic. Było gwarno, zwykle atmosferę podgrzewał zwyczaj "targowania się". Jarmark był okazją nie tylko do dokonania jakiś szczególnych zakupów, lecz również był sposobnością do poplotkowania, omówienia specjalnych transakcji, po prostu zrobienia dobrego interesu. Rynek – XV wieczny - żywiecka agora - serce Żywca to czworoboczny rynek, o średniowiecznym założeniu. Z każdego narożnika pod kątem prostym wychodzą po 2 ulice. Rynek był świadkiem wielu historycznych wydarzeń, manifestacji mieszkańców, obchodów 1 Majowych itp. Od niepamiętnych czasów strzegł go Jan Nepomucen, który obecnie stoi przy kościółku św. Krzyża. Ale podczas wielu pożarów zbudowano na środku rynku figurkę Św. Floriana. Kiedyś w zimie opatulona była deskami z trocinami w środku, wystawała mu tylko głowa. Niemcy zniszczyli rzeźbę na początku wojny, ostała się tylko głowa, która jest obecnie w muzeum miasta Żywiec. Na uwagę do niedawna zasługiwała studnia św. Floriana na Rynku – z 1863r. wg. projektu architekta arcyksiążęcego Karola Pietschki, który był też projektantem kapliczki w Lasku św. Wita, dziś już nie istniejącej. Później na środku rynku wybudowano niezbyt ładną sadzawkę. Ze studni czerpali wodę mieszkańcy domów stojących wokół rynku. Kiedyś rzeźbę przeniesiono blisko konkatedry, obecnie stoi na wysokim postumencie przy nowoczesnej fontannie, której sponsorem był Browar w Żywcu. W najbliższym czasie wszystko na rynku się zmieni, rynek będzie całkowicie odrestaurowany.
RATUSZ
Najokazalszy budynek przy rynku to ratusz (XIX w) – gmach magistratu. Na frontowej stronie znajdują się 2 herby: Polski i Żywca. Na dachu wieżyczka z której rozlega się o godzinie 12.00 hejnał.
HERB MIASTA
Ustanowienie herbu nastąpiło między 1400-1406 rokiem za panowania Księcia Oświęcimskiego - Przemysława. Założenie miasta, pochodzenie nazwy jak i okoliczności nadania herbu dla Żywca przemieszane są z legendą i tradycją. Najbardziej rozpowszechniona legenda przekazana przez kronikarza Andrzeja Komonieckiego mówi, że został on ofiarowany miastu z wdzięczności za niezwykły podarek, jakim był żywy żubr złowiony przez mieszczan w Międzybrodziu koło Żywca. Głowa żubra z przewleczonym przez nozdrza kolcem, do której Książę dodał swoje godło piastowskie orła, stały się odtąd herbem Miasta Żywca.
ŻYWIECKI HEJNAŁ
Nawiązuje do kultury regionu: pierwsza część hejnału, grana na trąbce nawiązuje do folkloru miasta, druga – na pasterskich trąbitach – symbolizuje folklor żywieckiej wsi. Autorem hymnu jest Jan Brodka – ojciec Moniki Brodki, dyrektor zespołu „Ziemia Żywiecka”.
DZWONNICA
Dzwonnica – bardzo szkoda, że nie jest udostępniona dla turystów do zwiedzania. Pierwotnie drewniana z XVI wieku. Obecnie kamienna. Kamienna dzwonnica zbudowana z kamienia w XVIII wieku, kwadratowa, czterokondygnacyjna, nakryta dachem namiotowym. Na szczycie dzwonnicy – ruchomy kogucik wskazujący kierunek wiatru, a pod nim chorągiewka z herbem Wielopolskich – „Starykoń” i z datą 1723r. Najwyższe piętro dzwonnicy z dużymi otworami ściennymi, gdzie znajdują się dzwony. Pod dachem ornament zwany falą. Wewnątrz dzwonnicy drewniana więźba – przykład mistrzostwa cieśli z Żywca i Rychwałdu. Dzwonnica zbudowana jest z wapienia, który wydobywany był na zboczu Grojca! 22 maja 1995r., godz. 18.00. Ojciec Święty przybył do Żywca. Nawiedził kościół parafialny p.w. NMP, a następnie udał się na specjalnie na tą okazję wybudowaną scenę drewnianą, która przygotowana była przez najlepszych cieśli na Żywiecczyźnie. Papieżowi wręczono wtedy tytuł Honorowego Obywatela Miasta Żywca. Pożegnanie Ojca Świętego Odbyło się na stadionie KS Koszarawa, skąd odleciał do Ostrawy helikopterem.
BROWAR ŻYWIECKI
Browar w Żywcu - duży browar przemysłowy powstały w 1856 w Żywcu. Zakład należy do holenderskiego koncernu Heineken i wchodzi w skład grupy piwowarskiej Grupa Żywiec. Browar w Żywcu powstał z inicjatywy księcia cieszyńskiego i właściciela tzw. państwa żywieckiego Albrechta Fryderyka Habsburga. Był on synem arcyksięcia Karola Ludwika Habsburga, który odziedziczył Księstwo Cieszyńskie i dobra żywieckie po swoim ojczymie księciu Albercie Kazimierzu Sasko-Cieszyńskim, który z kolei był synem króla polskiego Augusta III Sasa. Zarówno książę Albert jak i jego adoptowany syn Karol Ludwik sukcesywnie powiększali drogą zakupów swoje posiadłości gromadząc w swych rękach niemal całe państwo żywieckie, które przeszło następnie w posiadanie arcyks. Albrechta Fryderyka Habsburga.
MUZEUM BROWARU ŻYWIECKIEGO
Browar w Żywcu, jeden z pierwszych i najbardziej znanych w kraju, założony został w 1856 r. przez arcyksięcia Albrechta Fryderyka Habsburga. 150 lat później w jego najstarszej, historycznej części swe podwoje otworzyło arcyciekawe muzeum. Muzeum Browaru Żywiec to największa i najbardziej nowoczesna placówka tego typu w Polsce. Jego goście poznają tu aktywnie historię żywieckiego browaru i jego współczesność. Muzeum w niczym nie przypomina typowych ekskluzywnych ekspozycji ze strażnikami i pilnującymi sal paniami. To dynamiczny organizm stale wchodzący w interakcje ze swymi gośćmi. Nie ma tu obowiązkowych dla wszystkich kapci, są natomiast pasjonujące historie, wciąż sprawne urządzenia sprzed dziesięcioleci oraz emocje towarzyszące degustacji żywieckiego piwa. Tu nie tylko patrzysz i słuchasz, ale niemal wszystkiego możesz dotknąć. Muzeum jest jednym z obiektów Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego oraz tzw. punktem kotwicznym na Europejskim Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego ( European Rout of Industial Heritage).
Wszystkie usługi i bilety wstępów do zwiedzanych obiektów na zapytanie z indywidualna kalkulacją!
Skorzystanie z usługi przewodnickiej i zarezerwowanie odpowiednich atrakcji wymaga wcześniejszej rezerwacji, której można dokonać w Żywieckim Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego pod nr tel./fax 033 475 96 52 lub 609 789 879 lub pisząc maila: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Zapraszamy w Beskidy z Karpackim Gazdą!
