Arcyksiążęcy Browar na Pawlusiu
Grupa Żywiec S.A. Browar w Żywcu - duży browar przemysłowy powstały w 1856 w Żywcu. Zakład należy do holenderskiego koncernu Heineken i wchodzi w skład grupy piwowarskiej Grupa Żywiec
HISTORIA BROWARU
Najlepszym piwem w całej Polsce, a z pewnością w zaborze austriackim, było piwo żywieckie z browaru założonego w 1856 roku przez wnuka cesarza Leopolda II, arcyksięcia Albrechta Fryderyka Habsburga. Był on synem arcyksięcia Karola Ludwika Habsburga, który odziedziczył Księstwo Cieszyńskie i dobra żywieckie po swoim ojczymie księciu Albercie Kazimierzu Sasko-Cieszyńskim, który z kolei był synem króla polskiego Augusta III Sasa. Zarówno książę Albert jak i jego adoptowany syn Karol Ludwik sukcesywnie powiększali drogą zakupów swoje posiadłości gromadząc w swych rękach niemal całe państwo żywieckie, które przeszło następnie w posiadanie arcyks. Albrechta Fryderyka Habsburga.
Browar stanął tutaj ze względu na znakomite surowce, które go otaczały, np. wodę z potoku Zimnik. Spora odległość od browarów we Lwowie i Okocimia zadecydowała o tym , aby browar stanął tutaj na Pawlusiu, przy szlaku, ważnym trakcie handlowym. Budynki powstały wg projektu Karola Pietchski.
Budynek dworca kolejowego
Na końcu ul. Dworcowej widzimy gmach dworca kolejowego. Budynek dworca kolejowego w dzielnicy Zabłocie odbudowano ze zniszczeń wojennych, zachowując dawną architektoniczną bryłę. W olbrzymich łukowych oknach umieszczonych we frontowych ścianach, postawiono zarys litery H (Habsburg). Niestety do dziś nie odtworzono zadaszenia peronu. Dworce kolejowy i autobusowy w 1980 roku połączono podziemnym przejściem.
Po przeciwnej stronie dworca za „kładką” wyrosła dzielnica przemysłowo – magazynowa z charakterystyczna, górującą nad okolicą wieżą ciśnień. Jeszcze niedawno były plany, aby wieżę tą zaadaptować na obserwatorium astronomiczne. Tędy przebiega obwodnica (ul. Armii Krajowej), otwarta w 1992 roku, którą z pominięciem centrum można dojechać z Rajczy, Zwardonia, Wisły do Bielska Białej.
Naprzeciwko dworca PKP znajduje się ul. Ks. Słonki przy której ulokowane jest szkolne Schronisko Młodzieżowe PTSM, a także Klub Papiernik będący filią Miejskiego Centrum Kultury. Na końcu ulicy widzimy zabudowania fabryki papieru „Solali”. Droga w górę rzeki Soły prowadzi do osiedla im. Jana Kochanowskiego. Ten ciekawy zakątek Żywca zamyka stadion sportowy KS „Czarni”.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
Cmentarz żydowski w Żywcu
Cmentarz żydowski w Żywcu – znajduje się przy ul. Stolarskiej w dzielnicy Zabłocie, sąsiaduje z cmentarzem katolickim w Zabłociu. Powstał w XIX wieku. Ma powierzchnię 0,5 ha. Na cmentarzu znajduje się około 500 zachowanych macew, najstarsza należy do Zymela, pochowanego w 1853 roku, a ostatnia - z 1946 roku. Nagrobki wykonane są głównie z piaskowca, granitu i wapienia. Do niedawna na terenie cmentarza znajdował się dom przedpogrzebowy, jednak w 2005 roku uległ on spaleniu i zawaleniu.
Na cmentarzu pochowany został Walter Munk, podporucznik artylerii Cesarskiej i Królewskiej Armii oraz Wojska Polskiego, odznaczony pośmiertnie orderem Virtuti Militari za udział w obronie Zamościa.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
Domek Chiński
Domek Chiński – zabytkowa altana położona w żywieckim parku, wybudowana w drugiej połowie XVIII wieku przez Wielopolskich, zbudowana w formie Domku Chińskiego, z uwidocznionym ponad dachem herbem Wielopolskich - Starykoń. Domek jest pozostałością dawnej architektury ogrodowej, murowany na rzucie ośmioboku i dwukondygnacyjny. Na parterze budynku urządzono kawiarnię, a na piętrze znajduje się galeria.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
Dwór Kępińskich w Moszcanicy i Izba Regionalna Jacentego Ignatowicza
Obecnie z Rychwałdu do Żywca można dojechać 2 drogami, albo bezpośrednio przez Moszczanicę albo przez Łękawicę.
W Moszczanicy mieszka najsławniejszy multiinstrumentalista w Beskidach Jacenty Ignatowicz.
Jacenty Ignatowicz
Jacenty Ignatowicz urodził się 10 stycznia 1944 roku w Parczewie (woj. Lubelskie).
Od najwcześniejszych lat życia rozkochany był w muzyce. Pierwszym jego instrumentem były skrzypce. Podczas studiów w Wyższej Akademii Rolniczej zdał egzamin weryfikacyjny w klasie: saksofonu i klarnetu. Na Żywiecczyznę trafił przypadkowo. Zafascynowany pięknem przyrody, zdecydował przyjechać do Żywca. Jego góralskie muzykowanie rozpoczęło się od współpracy z zespołem: "Pilsko", w późniejszym okresie pracował z: "Ziemią Żywiecką".
Podczas pracy z żywieckimi zespołami regionalnymi, nauczył się gry na unikatowych góralskich instrumentach: piszczałkach, gwizdkach, rogach, trąbitach beskidzkich, dudach żywieckich, nabyte umiejętności pozwoliły rozpocząć karierę solową. Pasją Jacentego Ignatowicza jest zbieranie rzeczy związanych z beskidzkim folklorem: instrumentów góralski , zabawek ludowych, dawnych narzędzi rolniczych. Wszystkie zebrane przedmioty, kolekcjonuje w swej "Muzycznej Izbie Regionalnej". Siedziba mieści się w zabytkowym dworze rodziny Kępińskich (Żywiec - Moszczanica). Jednym z głównych celów działalności Jacentego Ignatowicza jest przekazywanie tradycji i zwyczajów folklorystycznych młodemu pokoleniu. Opiekuje się Dziecięcym Zespołem Regionalnym "Gronicek". Artysta otrzymał wiele nagród i wyróżnień. W 1989 roku oznaczony został oznaką "Zasłużony Działacz Kultury".
Jacenty Ignatowicz potrafi zagrać utwory Franka Sinatry, Ave Maria, Beatlesów, „Kiedy znów zakwitną białe bzy”. Sam śmieje się, że gra na liściu botaniczną muzykę. Na skrzypcach nauczył się grać jak był małym dzieckiem i pasł krowy. Z wykształcenia jest inżynierem agronomii. Mówi,
że najlepiej gra się mu na liściu z gruszy i z cytryny, bzu. Jego motto życiowe „żyjmy weselej, jeśli nie bogaciej. I Ty możesz muzykować tak jak ja”.
Dworzec kolejnowy
Dworzec położony jest w dzielnicy Zabłocie, przy ul. Dworcowej. Na placu przed dworcem znajduje się parking i postój taksówek, a na pobliskim przystanku zatrzymują się autobusy siedemnastu linii komunikacji miejskiej. Połączony jest kładką nadziemną z Aleją Armii Krajowej oraz przejściem podziemnym z dworcem autobusowym. W budynku dworca działa Urząd Pocztowy nr 2.
Budowniczowie kolei zwrócili się do rajców miejskich z prośbą o wykup gruntów pod budowę kolei i dworca. Ci zaś nie wyrazili zgody, bo jak powiedział jeden z nich: „bydzie nam tu kopcić pod nosem, a i o ogień nie trudno”. Rajca miejski Igła Studencki argumentował tak: „Sławetni rajcowie! Kolej to dobra rzecz, bo bez marnowania koni zajedziesz do Bielska, Wiednia i Pesztu. Towary można sobie sprowadzić i szynki, kiełbasy z naszych prosiąt wysłać. Ale z tą stacją to mi się tu coś nie widzi. Kolejami jeżdżą sobie różni ludzie i Żydzi naturalnie też. A co będzie jak jaka Żydówka urodzi dziecko na stacji, w poczekalni, na ziemi naszego miasta? Nowego obywatela nam przysporzy! Ja pierwszy nie zgadzam się na żadną stację.”
Wobec takiego stanowiska mieszczan i radnych miejskich dworzec kolejowy zlokalizowany został w Zabłociu. Pociągnęło to za sobą rozkwit handlu, rzemiosła i przemysłu w rejonie późniejszej ul. Dworcowej, zamieszkanej w poważnym odsetku przez ludność żydowską.
Dzielnica Sporysz i Centrum Rekreacyjne Dębina
Sporysz wieś nazwana jest, iż na tym miejscu gdzie wieś zasadzona jest, ziele sporysz przedtem rodziło się.
Niegdyś była to wieś rolnicza. Hodowano tutaj głównie karpie w 2 stawach, a także sadzono zboża i jarzyny.
Wiek XIX wraz z rozwojem przemysłu przyniósł zmiany. Chłopi dniem i nocą na sfatygowanych furmankach przywożą do Węgierskiej Górki darniową rudę. W Sporyszu dymią 4 fryszerki, pracują kuźnice, walcownie i cynkownia blachy w hucie założonej przez Karola Ludwika Habsburga w 1844r. Po śmierci arc. Albrechta w 1895r. zakład ten wraz z hutą z Węgierskiej Górki połączono z wielkimi zakładami w Trzyńcu i kopalniami węgla w Karwinie.
Sporysz był ulubionym miejscem na niedzielne i świąteczne wypady za miasto dla mieszkańców Żywca. Zawsze otwarte małe restauracyjki pod gołym niebem.
Za Grapą i w Kamieniołomie oraz u Kubicy, w której przygrywała świetna orkiestra, zapraszały na zabawę i odpoczynek. Pod kasztanami, dębami czy klonami wśród zielonych pól jedzono, pito i śpiewano. W specjalnie zbudowanych altanach przygrywały orkiestry zawsze chętnym do tańca. Gości spragnionych mocnych wrażeń sportowych zapraszały kręgielnie. Dla tych, którzy woleli wybrać się na mały spacer polecano wejścia na Łyskę i Grojec, z pięknymi widokami na miasto.
Góra Burgałowska - Kościół Przemienienia Pańskiego wraz z cmentarzem
Z zabytkowego dworu Kępińskich w Moszczanicy zjeżdżamy niżej, mijamy Górę Burgałowską (która jest ostatnim wzniesieniem Pasma Pewelsko – Ślemieńskiego zaliczanego do Beskidu Średniego) z osiedlem Widok, widzimy po lewej stronie kościół Przemienienia Pańskiego postawiony przez Andrzeja Komonieckiego. Mijamy największy cmentarz komunalny w Żywcu. Stanął na wzgórzu dominującym nad miastem, zwanym w czasach Komonieckiego Górą Borkowską. Roztacza się stąd widok na Żywiec oraz na okoliczne góry (zwłaszcza na Beskid Śląski). Kościół był pierwotnie drewniany. Drewniana kaplica w XIX wieku została zastąpiona kościołem murowanym, projektowanym przez ks. Franciszka Augustyna. W połowie XIX wieku grunty pod cmentarz ofiarował Karol Ludwik Habsburg.
Zabytkowe obrazy, relikwiarze oraz epitafium z portretem Andrzeja Komonieckiego, znajdowały się dawniej w kościele. Obecnie znajdują się w Muzeum Żywieckim. Ponoć dawno miejsce to było miejscem pochówku małych dzieci i ubogich. Ważną i zasłużoną osoba dla budowy tego kościółka był Jan Suchoński. Obecnie w kościołku wmurowana jest tablica z jego nazwiskiem. Na cmentarzu pochowanych jest wiele zacnych i zasłużonych dla Żywiecczyzny ludzi, m.in. Tadeusz Józef Janich założyciel pierwszych drużyn harcerskich w Żywcu, który działał prężnie
w budynku żywieckiego „Sokoła” (obecnie MCK).
Góra Grojec nad Żywcem
Po zwiedzaniu Browaru Żywieckiego żółtym szlakiem możemy udać się na Górę Grojec (612 m. n.p.m.), która w dawnych czasach była miejscem streceń najgroźniejszych beskidzkich zbójników.
Góra Grojec (612 m n.p.m.) - wapienne wzniesienie nad Żywcem, górujące jako najwyższe na dnie Kotliny Żywieckiej. Nazwa wzgórza wskazuje, że musiało się na nim kiedyś znajdować jakieś grodzisko lub inny punkt obrony. Ukształtowanie terenu może świadczyć o istnieniu tu w przeszłości jakichś budowli. Jak wynika z opisu wzgórza oraz rozległej panoramy, jaka się z niego roztaczała, kiedyś szczyt wzgórza nie był tak szczelnie pokryty lasem, jak obecnie. Przez wiele lat miejsce to pełniło funkcje integracyjne dla mieszkańców okolicznych wsi. Absurdalnie dla mieszkańców Żywca – taką integracją były zbójnickie egzekucje na hetmanach zbójnickich odbywające się bardzo często od XVI – XVIII wieku.
Grojec jest wzgórzem koło Żywca w widłach Soły i Koszarawy, wysokość 612 m n.p.m. Na jego wierzchołku prowadzone były prace archeologiczne, podczas których stwierdzono istnienie wcześniej drewnianego zamku raubritterów herbu Skrzyńskich. Dziś miejsce licznych wycieczek. Przez szczyt Grojca przebiega szlak turystyczny oraz ścieżka edukacyjna, prowadząca przez najbardziej interesujące fragmenty wzgórza (m.in. obok pieca wapienniczego, przez murawy kserotermiczne, punkt widokowy na Średnim Grojcu, torfowisko wysokie ze stanowiskiem rosiczki okrągłolistnej). W 2002 obserwowano na łące liczące około 200 kwitnących osobników stanowisko bardzo rzadkiej w Polsce i chronionej prawnie rośliny pasożytniczej – zarazy drobnokwiatowej.
Na szczycie Małego Grojca ustawiono stalowy krzyż – pamiątkę po wizycie w Żywcu papieża Jana Pawła II w dniu 22 maja 1995 roku. Krzyż jest widoczny z wielu miejsc w mieście i stał się jednym z symboli Żywca.
Na północnym stoku wzgórza zlokalizowano wyciąg narciarski.
Szlaki turystyczne
- szlak turystyczny żółty – żółty z centrum Żywca przez Mały Grojec (422 m n.p.m.) do Żywca-Zabłocia (koło browaru).
Konkatedra Żywiecka NNMP
Konkatedra Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Żywcu – świątynia zbudowana w XV wieku. z wysoką wieżą, ozdobiona u szczytu galerią, rozbudowana w latach 1582-1583. Wśród cennych dzieł gotycka płaskorzeźba Zaśnięcia Matki Boskiej z około 1500. Wystrój wnętrza barokowy. Dawniej kościół parafialny, od 1992 konkatedra diecezji bielsko-żywieckiej.
Historia
W 1428 roku na terenie Rudzy – przedmieścia Żywca został wybudowany Kościół św. Krzyża. Ponieważ leżał on poza obrębem miasta, mieszczanie żywieccy postanowili wznieść własną świątynię. Stało się to zapewne przed 1470 rokiem, ponieważ kościół w Żywcu wspomina J. Długosz w Liber beneficiorum z lat 1460-1470. Kościół ten, zbudowany w stylu gotyckim, stał się kościołem parafialnym.
W XVI wieku kościół był dwukrotnie rozbudowywany staraniem rodziny Komorowskich, ówczesnych właścicieli Żywiecczyzny.
Pierwsza rozbudowa miała miejsce w latach 1515-1542 dzięki nakładom Wawrzyńca Komorowskiego, sekretarza królewskiego i jego brata Jana, kasztelana oświęcimskiego. Efektem tej rozbudowy było przedłużenie prezbiterium i nawy oraz podwyższenie kościoła. Wtedy też prezbiterium i nawę nakryto sklepieniem sieciowym. W pięć lat po ukończonej rozbudowie, 9 października 1547 roku kościół został poświęcony przez biskupa krakowskiego Erazma Ciołka otrzymując tytuł „Narodzenia Panny Maryjej i Świętego Wawrzyńca męczennika” na pamiątkę głównego fundatora rozbudowy – Wawrzyńca Komorowskiego.
Kolejnej rozbudowy podjęli się Jan Spytek Komorowski i jego brat Krzysztof, synowie Jana. Rozbudowa była przeprowadzona w latach 1582-1583. Po raz kolejny przedłużono nawę i zaczęto wznosić czworokątną wieżę. Podjął się tego sprowadzony z Opawy włoski architekt Jan Ricci, z pomocą kamieniarza Macieja Świętka oraz cieśli Jana Carpentarusa z Opawy. Innym dziełem włoskiego budowniczego są portale drzwiowe z piaskowca z toskańskimi pilastrami i atrybutami Męki Pańskiej we fryzie nad łukiem.
Kościół Chrystusa Króla
Kościół Chrystusa Króla w dzielnicy Sporysz, siedziba parafii Chrystusa Króla, obejmującej swoim zasięgiem dzielnicę Sporysz. Położony jest przy ul. Piotra Skargi, w pobliżu Żywieckiej Fabryki Śrub "Śrubena – Unia".
W 1953 roku Arcybiskup ks. Eugeniusz Baziak poświęcił kamień węgielny pod budowę kościoła w Sporyszu. Świątynia powstała na miejscu wzniesionej w latach 1936 – 1938 kaplicy. W 1958 trzon główny budowli został ukończony. W tym samym roku powstała nowa parafia pw. Chrystusa Króla, oderwana od parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Od samego początku opiekunem i organizatorem budowy był katecheta ks. Zdzisław Dzidek, późniejszy długoletni proboszcz parafii sporyskiej.
Kościół został wzniesiony na rzucie prostokąta i posiada trzy nawy. Nawa główna oddziela się od naw bocznych filarowymi arkadami, nawy boczne są niższe, a całość nakryta jest płaskimi stropami. Budowla nawiązuje do układu bazylikowego. Dach wieńczy wysoka, ażurowa sygnaturka.
Wnętrze kościoła ozdobione jest dekoracją mozaikową wykonaną według projektu prof. Wiktora Zina. Mozaika, która wypełnia całą ścianę główną prezbiterium, przedstawia Chrystusa Króla w postawie stojącej w otoczeniu aniołów. Na ścianach nawy głównej znajdują się mozaikowe stacje Drogi Krzyżowej. Wystrój wnętrza uzupełniają kolorowe witraże o geometrycznych wzorach. W nawie bocznej znajduje się kaplica Matki Boskiej Nieustającej Pomocy.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
Kościół p.w. św. Floriana
Na przeciwko dworca PKP znajduje się ul. Ks. Prałata Stanisława Słonki – budowniczego stojącego obok kościoła parafialnego p.w. św. Floriana. Kościół jest świątynią współczesną, której budowę rozpoczęto 27 maja 1935 roku, a zakończono po wojnie.
Ks. Prałat Stanisław Słonka (1898 – 1975r.), był kapelanem ZWZ i AK. Uratował wielu ludzi od śmierci, w tym kilkanaście rodzin żydowskich podczas II wojny światowej. UB aresztowało go, przesłuchiwało, gdyż był niebezpieczny dla ówczesnej władzy. Był społecznikiem, patriotą, był bardzo pracowity. Cechował się niezłomną postawą wobec totalitaryzmu i komunizmu. Ks. Arcybiskup Karol Wojtyła bardzo lubił i szanował ks. Prałata Stanisława Słonkę. W czasie II wojny światowej ks. Słonka był bardzo zaangażowany w działalność konspiracyjną. Wykorzystywał on kościół do przechowywania broni dla partyzantów i cennych wydawnictw.
W kościele warto zwrócić uwagę na pięknie wykonane wyposażenie. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w otoczeniu pięciu tajemnic I-szej części radosnej Różańca Świętego, po bokach płaskorzeźby Św. Floriana i Św. Rafała Kalinowskiego. W kaplicy północnej istnieje ołtarz poświęcony Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. W kaplicy południowej płaskorzeźba przedstawiająca chrzest Chrystusa w Jordanie. W obydwu ołtarzach bocznych tło wykonano techniką mozaikową. Kościół nawiązuje swoją budową do stylu romańskiego. Bryła kościoła pobudowana została na planie krzyża.
Od dworca PKP można autobusem dojechać do słynnego browaru żywieckiego na Pawlusiu, który oddalony jest stad ok. 2 km.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
Kościół św. Floriana
Kościół św. Floriana w Żywcu przy ul. Browarnej, w dzielnicy Zabłocie, siedziba parafii św. Floriana.
Budowa kościoła w Zabłociu rozpoczęła się 27 maja 1935 roku, a 8 grudnia 1936 roku dokonano poświęcenia prezbiterium przyszłej świątyni. W 1933 roku pierwszym prezesem Komitetu Budowy Kościoła został Jan Krysta, a w roku 1937 Artur Munk. 3 września 1937 r. rektorem budującego się kościoła w Zabłociu mianowany został ks. Stanisław Słonka. Dzięki niemu i wielkiemu zaangażowaniu mieszkańców w do końca 1938 roku została wybudowana główna nawa kościoła połączona z prezbiterium oraz podstawą wieży.
Po zakończeniu wojny tutejszą wspólnotę parafialną odwiedził ks. kardynał Adam Stefan Sapieha, który dwa lata później, dekretem z 29 czerwca 1948 r., erygował w Zabłociu samodzielną parafię. Pierwszym proboszczem mianowany został ks. Stanisław Słonka. Budowę świątyni w jej obecnym kształcie zakończono wzniesieniem w 1954 r. wysokiej wieży. Rok później, w dniu 7 sierpnia 1955 r. ks. biskup Franciszek Jop dokonał uroczystej konsekracji kościoła pw. św. Floriana.
Świątynia została wybudowana na planie krzyża, nawiązuje do architektury romańskiej. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej Częstochowskiej w otoczeniu pięciu tajemnic radosnej części różańca świętego, z płaskorzeźbami św. Floriana oraz św. Rafała Kalinowskiego po bokach. Na bocznych ścianach prezbiterium wymalowane są dwa obrazy ścienne przedstawiające Chrystusa nauczającego w łodzi oraz Chrystusa z dwoma uczniami w Emaus.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
Kościół św. Marka wraz z cmentarzem i kaplicą
Kościół Św. Marka – kościół w Żywcu, w dzielnicy Śródmieście, w parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Położony jest przy ul. Sienkiewicza, za Szpitalem Powiatowym. Pierwotnie był drewniany, wzniesiony w 1591 roku jako wotum przebłagalne dla odwrócenia szerzącej się w Żywcu zarazy.
Obecny, murowany, został wybudowany w 1885 roku. W środku świątyni znajdował się niegdyś gotycki tryptyk, z którego zachowały się skrzydła przedstawiające Chrystusa Bolesnego, Matkę Boską oraz świętych. Obecnie skrzydła tryptyku znajdują się w Muzeum Narodowym w Krakowie. Na zewnątrz, we wnęce wieży umieszczona jest drewniana polichromowana płaskorzeźba pochodząca z początku XVII wieku, przedstawiająca św. Marka. Wokół kościoła powstał cmentarz, obecnie nieczynny. Cmentarz zamknięto w roku 1920.
Kościół Świętego Krzyża
Kościół Świętego Krzyża – gotycki kościół w Żywcu, położony w dzielnicy Śródmieście, w części miasta zwanej Rudzą.
Kościół pochodzi z początku XV wieku, nazywany jest również kościołem Trzech Krzyży. Został zbudowany w stylu gotyckim, rozbudowany w okresie baroku. W 1690 roku z inicjatywy księdza Wojciecha Symeliusza, proboszcza i dziekana żywieckiego, zostało powiększone prezbiterium. Dobudowano wtedy kolistą absydę. Z kolei w 1878 roku powstała kaplica ogrójca, a w 1910 roku – wieża. Wnętrze nawy nakryte jest sklepieniami kolebkowymi, a spadzisty dach pokryty jest gontem. W ołtarzu głównym znajduje się wczesnobarokowy drewniani krucyfiks. Po bokach umieszczono nieco nowsze posągi Matki Boskiej, św. Jana Ewangelisty oraz Marii Magdaleny. W kościele znajduje się również kilka ołtarzy bocznych. Na zewnątrz, przy absydzie znajduje się Kalwaria z Ukrzyżowanym Chrystusem i łotrami po dwóch jego stronach. Są to barokowe rzeźby wykonane z drewna i polichromowane. Obok kościoła znajdował się niegdyś cmentarz, gdzie zostały pochowane osoby skazane przez sąd miejski na karę śmierci. Na ich grobach umieszczono kamienne krzyże, lecz do dzisiaj zachował się tylko jeden z nich.
L.O. im. Mikołaja Kopernika
Pod koniec ubiegłego stulecia chęć stworzenia możliwości uczenia się na miejscu, a także bliskość rozwijającego się okręgu przemysłowego, wpłynęły na decyzję członków Rady Gminnej miasta Żywca o utworzeniu właśnie tu w Żywcu szkoły realnej, która przygotowywałaby przyszłe kadry dla przemysłu. Pierwsze starania o wydanie zezwolenia na jej uruchomienie, o których wiadomo z protokołów Księgi Uchwał Rady Miejskiej w Żywcu, rozpoczęto w latach 1893-1899.
W 1904 roku powiadomiono gminę o zezwoleniu cesarskim ( Żywiec należy wówczas do Galicji, zaboru austriackiego) na otwarcie szkoły realnej w Żywcu z dniem, 1 września tegoż roku.
Wznoszenie budynku rozpoczęto według obowiązującego wówczas typowego planu wiedeńskiego ministerstwa oświaty i w stosunkowo krótkim czasie oddano do użytku imponujący i okazały, jak na tamte czasy gmach nowej szkoły - dzisiejsze liceum ogólnokształcące.
Poziom nauki był wysoki, wymagania ogromne, a zespół uczących miał swoją ustaloną renomę. Szkoła posiadała liczne zbiory naukowe, dobrze wyposażone gabinety i obszerną bibliotekę, prenumerowała 19 tytułów różnych czasopism naukowych w językach: polskim i niemieckim. Wiele czasu poświęcono na wycieczki, łączące w sobie zarówno cele turystyczne, jak i naukowe. Od 1911 roku w szkole działała " Czytelnia im. Słowackiego". Ponadto w szkole istniał chór, rozwijało się życie kulturalne i sportowe.
Lasek św. Wita
Zajmuje piękny zakątek, u podnóża wysokiego stoku porośniętego wysokimi dębami, bukami i lipami. Dawniej znajdowała się tam kaplica ze źródełkiem, którego patronem był Św. Wit. Wodzie ze źródła przypisywano od niepamiętnych czasów właściwości lecznicze. Samo źródło wokół kaplicy posiadało bardzo odległą i tajemniczą przeszłość. W dawnych, przedchrześcijańskich czasach w miejscu tym miała wznosić się świątynia słowiańskiej bogini Żywii, od której, jak głosi jedna z legend, powstała nazwa miasta Żywca. Do roku 1669 w pobliżu źródełka stała kamienna Boża Męka. W tym również roku przybył do Żywca, po abdykacji, król Jan Kazimierz, by czekać tu na wynik elekcji, a następnie udać się do Francji. Zdarzyło się podczas pobytu, że król zachorował na oczy, a ponieważ właściwości lecznicze źródła Św. Wita znane były w całej Żywiecczyźnie, zaproponowano królowi przemycie oczu wodą źródlaną. Wyniki kuracji okazały się znakomite. Król wrócił do zdrowia i w dowód wdzięczności polecił obok źródła wybudować drewnianą kapliczkę, która przetrwała do 1869 roku. W tym też roku wybudowano neogotycką kapliczkę murowaną, wg planów Karola Pietschki, którą w roku 1964 zburzono, lecz źródełko ocalało przed zalaniem wodami Jeziora Żywieckiego.
Mała Synagoga w Żywcu
Mała Synagoga w Żywcu – nieistniejąca synagoga, która znajdowała się w Żywcu, tuż obok pałacu Habsburgów.
Synagoga została zbudowana w XIX wieku. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zburzyli synagogę. Po zakończeniu wojny nie została odbudowana.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
Mikrobrowar Krajcar
5 maja 2012 nastąpiło otwarcie krajowego browaru restauracyjnego. Jego lokalizacja od razu wzbudza żywszą reakcję wśród piwoszy – to Żywiec! Swego czasu Żywiec zwykł uchodzić za synonim polskiego piwa, to marka powszechnie znana w Polsce i rozpoznawana za granicami naszego kraju. Obecnie żywiecki browar to jeden z gigantów na krajowym rynku z mocami produkcyjnymi sięgającymi 5 mln hl piwa rocznie. Jednocześnie to świetny przykład jak połączenie odpowiednio dobranych surowców z metodą High Gravity Brewing potrafi wyprać piwo z jakiegokolwiek smaku.
I oto pod bokiem giganta wyrósł Żywiecki Browar Rzemieślniczy Krajcar. Okazję do sprawdzenia piw z Krajcara stworzyła wizyta na kolejnej edycji Festiwalu Birofilia. Krajcar zlokalizowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie średniowiecznego kościoła św. Krzyża z charakterystycznymi figurami przedstawiającymi scenę z Golgoty. Już od wejścia widzimy pokrytą miedzianym płaszczem warzelnię. Została on dostarczona przez firmę Andrzeja Gałasiewicza i jest drugą po browarze Olbracht w Toruniu wyprodukowaną w kraju na zlecenie jego firmy. Charakteryzuje się wybiciem 5,7 hekto i wyposażona została w system półautomatycznego sterowania. Zbiorniki na dolnej, niedostępnej dla oczu klientów kondygnacji to już sprzęt Joh. Albrechta – 5 tanków leżakowych po 700 litrów i 2 fermentory o takiej samej objętości. Całość dopełniona jest dwoma zbiornikami wyszynkowymi po 1000 litrów i jednym o połowę mniejszym. Warzelnia oraz leżakownia to domena miejscowego piwowara – Jerzego Lorenca.
Muzeum Browaru Żywiec
Muzeum Browaru Żywiec zostało uruchomione 9 września 2006 roku w wykutych w skale piwnicach leżakowych żywieckiego browaru z okazji 150 lecia jego istnienia.
Wnętrza muzeum i ekspozycja
Muzeum składa się z 18 sal obejmujących powierzchnię ok. 1600 m2. Wnętrza Muzeum, zaprojektowane przez zespół architektów pracowni Modulor oraz studio graficzne Pirus MTL - odwzorowują proces powstawania piwa w browarze. Wizyta rozpoczyna się w Sali Trzech Żywiołów, w której można obejrzeć składniki z których robi się piwo oraz szczegółową makietę browaru. Kolejne sale przenoszą zwiedzających przy pomocy "Wehikułu czasu" do XIX-to wiecznego Żywca, gdzie można obejrzeć pracownię architektoniczną, zakład bednarski, drukarnię, sklep kolonialny czy galicyjską karczmę.
Kolejne sale to już XX w. Atrakcją jest np. sala w stylu art deco z kręgielnią, sale pokazujące proces tworzenia piwa od dawnych czasów po współczesne. Całość ekspozycji uatrakcyjniają multimedialne pokazy (zdjęcia, film, dźwięk, projekcja), stworzone przez agencję Ad!venture. Zwiedzanie muzeum kończą sale prezentujące okres socjalizmu oraz labirynt okraszony dziesiątkami zdjęć, z którego należy znaleźć wyjście. Po zwiedzaniu możliwa jest degustacja piwa (bądź soku) w specjalnie do tego przeznaczonej Sali.
Browar w Żywcu, jeden z pierwszych i najbardziej znanych w kraju, założony został w 1856 r. przez arcyksięcia Albrechta Fryderyka Habsburga. 150 lat później w jego najstarszej, historycznej części swe podwoje otworzyło arcyciekawe muzeum.
Nowy Zamek - Pałac Habsburgów
Nowy Zamek w Żywcu – klasycystyczny pałac zaprojektowany z polecenia arcyksięcia Albrechta przez Karola Pietschkę, był kilkakrotnie przebudowywany. W latach 1893–1895 powstało nowe skrzydło pokryte szklanym dachem, w którym urządzono sypialnie i pokoje gościnne. Kolejnej rozbudowy dokonano, gdy dobra żywieckie przejął po zmarłym wuju Karol Stefan. Wtedy to dobudowano pawilon na przedłużenie skrzydła południowego, w którym na piętrze mieściła się sala balowa, o wymiarach 10,5x18,0 m, tzw. lustrzana, ponieważ była wypełniona taflami lustrzanymi. Ostatniej rozbudowy dokonano w 1911, dobudowując trzyosiowy ryzalit z dwoma bocznymi balkonami, zwieńczony klasycznym tympanonem z herbem Habsburgów.
Urządzenie wnętrz powierzono artystom krakowskim: Tadeuszowi Stryjeńskiemu i Franciszkowi Mączyńskiemu. Arcyksiążę Karol Stefan był miłośnikiem sztuki, za jego sprawą powstał na zamku zbiór obrazów malarzy polskich i europejskich. Pracował dla niego m.in. Wojciech Kossak. Słynna była też kolekcja sreber o wadze około 500 kg zgromadzona na zamku, wywieziona w czasie wojny przez Niemców.
Po wojnie w pałacu została założona szkoła działająca w nim do dziś - Zespół Szkół Drzewnych i Leśnych, technikum zajmujące czołowe miejsce wśród szkół średnich Powiatu Żywieckiego.
W latach 90. XX w. do zamku powróciła córka arcyksięcia Karola Olbrachta, księżna Maria Krystyna Altenburg, dla której urządzono mieszkanie w jednym ze skrzydeł dawnej rezydencji.
Pałac 25 lutego 1987 został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A-486.
Park żywiecki
Park Zamkowy – dawny ogród zamkowy o powierzchni około 26 ha. Jak pisze Andrzej Komoniecki w "Dziejopisie Żywieckim, "założony był włoską modą". Wyraźnie składał się z dwóch zespołów, jeden złożony z kwater i drugi z regularnie posadzonym drzewostanem. Przez pierwszy zespół przebiega kanał, który powstał w drugiej połowie XVIII wieku, z tego też okresu pochodzi altana zbudowana w formie Domku Chińskiego, z uwidocznionym ponad dachem herbem Wielopolskich - Starykoń. Domek jest pozostałością dawnej architektury ogrodowej, murowany na rzucie ośmioboku i dwukondygnacyjny.
Na przełomie XIX i XX wieku park o układzie geometrycznym został przekomponowany w duchu angielskich założeń krajobrazowych, wtedy to wspomniany Domek Chiński znalazł się na wyspie. W latach 1930-1936 wprowadzono nowe elementy dekoracyjne, które projektowała Angielka Brenda Colvin, a realizowała ogrodniczka Kit Beckh. Na osi głównej Pałacu powstała polana widokowa, założono okrągły basen z fontanną, pergole oraz półkoliste rozarium. Drewniane mostki nad kanałami zastąpiono kamiennymi, a na dziedzińcu zewnętrznym między Pałacem Habsburgów, a Starym Zamkiem wybudowano ozdobną, kutą z żelaza studnię, którą wykonał rzemieślnik żywiecki Julian Rybarski.
Ogrody parkowe wraz z zabudowaniami gospodarczymi stworzyli Komorowscy już na przełomie XV i XVI wieku. Kiedyś w parku Komorowscy urządzili stawy rybne, studnię zadaszoną gontami, altanę, ogródek.
Rozległe założenia parkowe "metodą włoską" w układzie geometrycznym powstają dopiero za czasów Adama Wielopolskiego na początku XVIII wieku, który upiększa i przekształca park i rozbudowuje zamek. Wtedy to Adam Wielopolski sprowadza z Niemiec ogrodnika, który tworzy geometryczny, o szachownicowym charakterze szachownicowy, regularny park. Park miał regularną kompozycją przestrzenną wytyczoną w oparciu o zachowanie praw geometrii i perspektywy.
Rezerwat przyrody Grapa
Rezerwat przyrody Grapa – leśny rezerwat przyrody w Żywcu, powołany w 1996 roku w celu ochrony naturalnych lasów liściastych, charakterystycznych dla Kotliny Żywieckiej, z licznym udziałem chronionych gatunków flory i fauny. Jest to idealne miejsce na spacery, wszelakiego rodzaju rekreację.
Rezerwat obejmuje izolowany kompleks leśny o powierzchni 23,23 ha, położony na stromym zboczu, ponad potokami Młynówka i Okiel na północ od stacji kolejowej Żywiec-Sporysz, w przedziale wysokości od 370 do 430 m n.p.m.
Rudza - zabytkowa dzielnica Żywca
W dzielnicy na Rudzy podziwiać można było ciekawe domy starego typu. Jeszcze do 1945 roku osobliwością Żywca były stylowe domki drewniane, uległy one zniszczeniu od bomb i pocisków w czasie walk o wyzwolenie.
Bardzo ciekawym wydarzeniem w tej dzielnicy Żywca był jarmark na Rudzy, który odbywał się w każdy poniedziałek i był jedynym miejscem, w którym rzeźnicy z Żywca mogli dokonywać zakupów. Okazałym budynkiem była karczma dla podróżnych z wozami. W samym Żywcu było w tym czasie pięć karczm pańskich.
Domy na Rudzy dzięki dwojakiemu usytuowaniu względem ulicy, bokiem i szczytem o rozmaitym kształcie oraz różnej wysokości wyglądały niezwykle pięknie i malowniczo. Miały dachy wysokie kryte przeważnie gontem i papą. Domy te, konstrukcji zrębowej z szerokimi podcieniami posiadały sień z przejściem na przestrzał. W izbie na tragarzu znajdowała się data powstania domu.
Warto przypomnieć o równie unikatowym zespole stodół drewnianych zgrupowanych obok budynku "Sokoła", obecnego Miejskiego Centrum Kultury przy Al. Wolności 4.
Niedawno obok budynku MCK uroczyście odsłonięto pomnik poświęcony ofiarom represji PRLu, zgrupowaniu „Bartek”, który w 1946r. został napadnięty i bestialsko wymordowany przez szpiegów radzieckich w okolicach Łambinowic. Pomnik powstał w 60 – tą rocznicę śmierci. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej stanowiącej zbrodnię zabójstwa dokonanej jesienią 1946 roku w okolicach Łambinowic (Opolszczyzna) przez funkcjonariuszy b. Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego toczy się nadal. Prawdopodobnie zostało wymordowanych ok. 200 żołnierzy z Podbeskidzia.
Ruiny zbójeckiego zamku na Grojcu
Zamek na wzgórzu Grojec w Żywcu – nieistniejący średniowieczny zamek w położony na szczycie wzgórza Grojec w Żywcu w województwie śląskim. W średniowieczu wzgórze to znajdowało się koło Żywca; obecnie jest położone w granicach miasta w dzielnicy Sporysz. Średniowieczny obiekt obronny położony na szczycie Grojca jest klasyfikowany jako zamek m.in. w Katalogu grodzisk i zamczysk z terenu Małopolski (1983) G. Leńczyka.
Historia
Wzgórze Grojec (612 m n.p.m.) wznosi się w widłach Soły i Koszarawy; XIX-wieczne źródła podają, że w połowie XIII wieku na jego szczycie miał się znajdować zamek łowiecki. Badania archeologiczne prowadzone w latach 1937 i 1983, skonfrontowane przez badaczy ze źródłami pisanymi, pozwoliły częściowo odtworzyć historię zamku:
Początkowo na szczycie wzgórza Grojec znajdowała się wczesnośredniowieczna warownia; jej dokładne datowanie okazało się niemożliwe, gdyż duża część terenu została zniszczona w trakcie budowy telewizyjnej stacji przekaźnikowej po II wojnie światowej.
Stara Targowica
Zjeżdżamy w dół serpentyną w kierunku centrum miasta, mijając stację benzynową BP. Teren obok stacji BP nazywany jest przez Żywczaków Starą Targowicą. Od niepamiętnych czasów handlowano tutaj płodami rolnymi, głównie zbożami i zwierzętami hodowlanymi. Targi odbywały się zawsze w środy! Szczytowym okresem powodzenia targowicy było międzywojnie, stała się ona centrum plebejskiej rozrywki, był tu cyrk, wesołe miasteczko, przygrywały kapele, zawsze byli tu Romowie.
Tragedię przeżyli tutaj mieszkańcy Żywca w Wielki Czwartek 2 kwietnia 1942r. kiedy to stracono tu 11 osób, związanych z ruchem oporu. Pamięć o egzekucji przekazuje dzisiaj pomnik. Aż do końca lat 60 – tych handlowano tutaj końmi.
Teraz możemy się udać w 3 kierunkach. W stronę Suchej Beskidzkiej, ulicą Sienkiewicza, obok szpitala powiatowego, gmachu firmy Eurofirany dojechać możemy do kościółka św. Marka i do lasku św. Wita. Można się też ze Starej Targowicy udać w stronę centrum miasta na żywiecką agorę.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
Stary zamek Komorowskich
Stary Zamek w Żywcu znajduje się na miejscu średniowiecznego zamku, który został zniszczony w 1477 roku w wyniku akcji militarnej wojsk króla Kazimierza Jagiellończyka przeciwko Komorowskim herbu Korczak, opisanej przez Jana Długosza. Przebudowa zamku nastąpiła w latach 1485-1500; dalsza rozbudowa miała miejsce w 1567 roku i była prowadzona przez Komorowskich. Staraniem Jana Spytka Komorowskiego zbudowano wtedy arkadowy renesansowy dziedziniec, który zachował się w swym pierwotnym układzie do dnia dzisiejszego.
Od 2005 r. Stary Zamek jest siedzibą Muzeum Miejskiego w Żywcu. W ramach wystaw stałych muzeum, oglądać można m.in. ekspozycję etnograficzną, stanowiącą uzupełnienie szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego.
Synagoga Tempel w Żywcu
Synagoga Tempel w Żywcu – nieistniejąca synagoga, która znajdowała się w Żywcu, w dzielnicy Zabłocie, na rogu dzisiejszych ulic Dworcowej i Wesołej, w pobliżu dworca kolejowego.
Synagoga została zbudowana w połowie XIX wieku wraz ze stojącymi obok niej budynkami mykwy, Żydowskiego Domu Ludowego, Żydowskiej Szkoły Powszechnej oraz innych pomniejszych. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zburzyli synagogę i stojącę wokół niej zabudowania. Po zakończeniu wojny na ich miejscu zostały wzniesione budynki Zespołu Szkół Budowlano-Drzewnych im. Armii Krajowej.
7 lipca 2003 roku na placu gdzie stała synagoga odsłonięto pomnik autorstwa Mirosława Ciślaka, upamiętniający jej istnienie. Całość stanowi głaz piaskowca o masie czterech ton, w który wkomponowano dwie tablice z brązowego granitu ze złotymi napisami w języku polskim i hebrajskim:
„W tym miejscu stała synagoga "Tempel" która została zburzona przez nazistowskiego okupanta w czasie II wojny światowej. Pamięci Żydów ziemi żywieckiej - mieszkańcy Żywca - lipiec 2003.”
Ul. Dworcowa i most na rzece Sole
Udajemy się do dzielnicy Żywca zwanej Zabłociem. Komoniecki uważał, że swą nazwę Zabłocie wzięło od tego, że wieś leżała w lesie za błotem lub za płotem miejskim i obfitowała w złoża piasku. Na terenie oddzielnej wsi Zabłocie znajdowały się trzy stawy rybne, dwa młyny. W folwarcznych ogrodach sadzono jarzyny.
Idąc przez most można zobaczyć po lewej stronie pięknie wznoszący się masyw Grojca obmywany 2 rzekami, które się łączą wpływając do jeziora Żywieckiego. Z lewej to Koszarawa, z prawej Soła, która w okolicach Oświęcimia wpada do Wisły. Góra Grojec jest najwyższym wzniesieniem miasta Żywiec (612 m. n.p.m.). Widać na nim antenę stacji telewizyjnej, a poniżej krzyż upamiętniający wizytę Jana Pawła II w Żywcu w 1995 roku. Z mostu widać również piękny park oraz przy dobrej widoczności masyw Babiej Góry – najwyższego wzniesienia w Beskidach (1725 m. n.p.m.). Po drugiej stronie piękna tafla jeziora żywieckiego, pasmo Magurki Wilkowickiej (Beskid Mały) oraz Skrzycznego (1257 m. n.p.m. – Beskid Śląski). Z tego miejsca bulwarem można dojść do lasku św. Wita i ulicą Sienkiewicza do Rynku. Przy moście mają swój początek dwa nizinne szlaki turystyczne: szlak Wyzwolenia Żywca (zielony - 12 km) i Szlak Najazdu Szwedzkiego (żółty – 20 km) do Mikuszowic – dzielnicy Bielska – Białej.
Ulica Kościuszki z pomnikiem Grunwaldzkim
Od kościołka Św. Krzyża udajemy się główną reprezentacyjną ulicą Żywca. Ulica ta nosiła kiedyś nazwę Bielskiej, ale w 1901 r. przemianowana została na ul. Kościuszki. Otwarta na oścież zapraszała na spacer. Wzdłuż całej swej długości zabudowana była zajazdami i gospodami. Przy niej znajdował się budynek poczty konnej z 1800 r. przed którą zatrzymywał się kursujący regularnie dyliżans wiedeński pomalowany na żółto, a na jego drzwiczkach widniał austriacki orzeł. Obecnie jest to główna, reprezentacyjna ulica miasta Żywiec. Przy tej ulicy zlokalizowanych jest wiele banków, restauracji i kawiarni. Najstarszą w tej dzielnicy restauracją jest Restauracja „U Meresów”.
Na końcu ulicy, blisko domu towarowego Savia zlokalizowany jest Pomnik Grunwaldzki.
11 listopada 2005 r., nowe rondo na Placu Grunwaldzkim, odbudowany od podstaw pomnik, nowe miejsce do organizowania różnych patriotycznych uroczystości, turystom miejsce do pamiątkowej fotografii na okoliczność pobytu w Żywcu, a mieszkańcom miasta miejsce do okazjonalnych spotkań, refleksji i zadumy nad przebytą drogą. Pomnik grunwaldzki wznieśli nasi pradziadowie w 1910 roku dla uczczenia 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem, zburzyli go Niemcy w 1939 roku. Sponsorem był Mikołaj Tyc - biznesmen z Milówki, który wybudował pobliskie Tesco. Wykonany w Gliwicach odlew orła w roku 1988 ustawiony został na tymczasowym postumencie przy byłym biurowcu fabryki PONAR przy ulicy Jagiellońskiej, skąd po siedmiu latach wyfrunął na cokół na Placu Grunwaldzkim. Skoro już jesteśmy przy obchodach grunwaldzkich warto w tym miejscu wspomnieć, że w roku 1910 pomniki grunwaldzkie stanęły w Milówce (na Cumowej Grapie), przy kościele w Gilowicach i Ślemieniu, w Łodygowicach.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego
Żywiecka agora, studnia, ratusz, dzwonnica
Rynek
Miasteczko Żywiec położone u zbiegu rzek Soły i Koszarawy, na rozgałęzieniu dróg prowadzących do Krakowa, na Śląsk i na Węgry otrzymało w czasie lokacji plan regularny, z dużym rynkiem czworobocznym. Z jego naroży wzorem średniowiecznych miast wychodziły po dwie ulice. Rynek był dogodnym miejscem dla targów i słynnych jarmarków. Żywiec posiadał ważne dla handlu bydłem targi odbywające się cztery razy w roku! W sercu miasta, na rynku z XV wieku , dwanaście razy w roku odbywały się niegdyś huczne jarmarki, min.: na Święta Bożego Narodzenia, Wielkanoc, Św. Marcina, Św. Macieja. Handlarze ściągali na tę okazję tłumnie z okolic. Było gwarno, zwykle atmosferę podgrzewał zwyczaj "targowania się". Jarmark był okazją nie tylko do dokonania jakiś szczególnych zakupów, lecz również był sposobnością do poplotkowania, omówienia specjalnych transakcji, po prostu zrobienia dobrego interesu. Wśród sprzedających zdecydowaną większość stanowili Żydzi, nic w tym dziwnego skoro głównym ich zajęciem był właśnie handel. Katolicy chętnie kupowali u Żydów, bo można było u nich kupić na raty, potargować się, był większy wybór.
Rynek był świadkiem wielu historycznych wydarzeń, manifestacji mieszkańców, obchodów 1 Majowych itp. Od niepamiętnych czasów strzegł go Jan Nepomucen, który obecnie stoi przy kościółku św. Krzyża.
Ale podczas wielu pożarów zbudowano na środku rynku figurkę Św. Floriana. Kiedyś w mroźne zimy rzeźba opatulona była deskami z trocinami w środku, wystawała mu tylko głowa. Niemcy zniszczyli rzeźbę na początku wojny, ostała się tylko głowa, która jest obecnie w muzeum miasta Żywiec.
Zamożne mieszczaństwo trudniło się kupiectwem i rękodziełem, znane było także z pięknych narodowych strojów przywdziewanych na uroczystości.
Żywiec posiadał łaźnię z domem dla ubogich mieszczącą się przy obecnej ulicy Zamkowej, co świadczy o jego dobrobycie.
Jedynym reliktem z okresu lokalizacji miasta jest ulica Młyńska, przy której zlokalizowany był młyn miejski.
Obecna zabudowa Rynku pochodzi z 2 połowy XIX w. Pośrodku usytuowana jest fontanna z posągiem Św. Floriana.
Żywiecki Park Miniatur
Przy żywieckim Nowym Zamku, za specjalnym ogrodzeniem, na powierzchni około 20 arów ustawiono 22 miniaturowe budowle związane z rodami, które rządziły niegdyś Żywiecczyzną.
Takiego parku miniatur, jak w Żywcu, nie ma w żadnym innym mieście w Polsce. Zamiast znanych na całym świecie obiektów pojawiły się tu tylko miniatury zabytków, które stoją lub stały w regionie.
Wszystkie obiekty są związane z arystokratycznymi rodami, które na przestrzeni wieków rządziły w Żywcu. Park miniatur jest bowiem częścią realizowanego przez żywieckie starostwo powiatowe historycznego projektu tematycznego "Od Komorowskich do Habsburgów".
Z kolei w odrestaurowanych zamkowych wnętrzach pojawiły się makiety najciekawszych obiektów historycznych z czasów Komorowskich, Wielkopolskich oraz Habsburgów. Zabytki te znajdują się na Żywiecczyźnie, Śląsku Cieszyńskim, jak też w Beskidzie Małym, między innymi w Suchej Beskidzkiej.
Przy wejściu do Parku Miniatur stanęły dodatkowo cztery wyjątkowe odlewy z mosiądzu, odzwierciedlające postacie z dawnych rodów. Są to mieszczanie i górale z Żywiecczyzny. Postacie również trzymają na rękach miniaturowe budowle.
Dwie z figur prezentują Książęcy Browar Habsburgów wybudowany w Żywcu w 1856 roku oraz budynek odlewni żeliwa w Węgierskiej Górce, którą wzniósł hrabia Wielopolski, a później przeszła w ręce rodziny Habsburgów.
Trzecia miniatura przedstawia pozostałości zamku zbudowanego w Lanckoronie w Małopolsce. Ostatnim obiektem będzie natomiast dwór w Bielsku-Białej wybudowany przez Habsburgów w 1820 roku.
Wśród 22 miniaturowych budowli przedstawiających najciekawsze obiekty historyczne z czasów Komorowskich, Wielkopolskich i Habsburgów znajdują się między innymi budynki Starego i Nowego Zamku oraz Parku Habsburgów w Żywcu. Pokazane zostały zmiany, jakie zachodziły w tych budowlach na przestrzeni kilku wieków. Oprócz tego zobaczyć można w miniaturze renesansowy zamek w Suchej Beskidzkiej, cieszyńską Górę Zamkową, a także Zespół Pałacowo-Parkowy w Rajczy, też należący niegdyś do rodu Habsburgów.
Inwestycja pochłonęła blisko 3 miliony złotych, z czego większą część kosztów pokryła Unia Europejska. Resztę dopłaciło Starostwo Powiatowe w Żywcu, które było inicjatorem, a także realizatorem przedsięwzięcia.
Zwiedzanie Żywieckiego Parku Miniatur jest płatne. Bilety wstępu oraz przewodnika można zarezerwować przez Żywieckie Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego.
Zapraszamy do Żywca!
Zespół Żywieckiego Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego